تفاوت فارکس با بورس در چیست؟
بازارهای مالی فارکس و بورس در عصر دیجیتالی نوین طرفداران زیادی یافته و هر روزه علاقه به سرمایهگذاری در این دو بازار با توجه به اهداف کاربران افزایش مییابد. با این حال وجود تفاوتهایی در بورس و فارکس باعث روشنتر شدن مزایا و قابلیتهای این بازار شده و به طور کلی نقاط ضعف هر یک نیز باعث تصمیم بهتر برای همه علاقه مندان به شرکت و حضور در بازارهای سرمایهگذاری ارزی یا سهامی خواهد شد. تفاوت بازار بورس و بازار فارکس همواره در سبک و روش یا دیگر عوامل است. با این حال علاوه بر جذابیت بسیار زیاد، هر دو بازار به دانش و تخصص از پیش نیاز دارند و بدون مهارت و تجربه نباید تمامی دارایی را در این دو بازار آزاد کرد. در این مقاله نیز به بررسی تفاوت فارکس با بورس و چالشهای موجود در این بازارها خواهیم پرداخت.
بازار فارکس چیست؟
فارکس در واقع بازار مبادلات ارزی است و مبنای آن خرید و فروش ارزهای متنوع و رایج جهان است. فارکس بزرگترین بازار مالی دنیا با بیش از ۶.۶ تریلیون دلار به صورت روزانه دارای حجم معامله است. در این بازارها اساس معاملات بر پایه جفت ارزها بوده و قابلیت دو سویه بودن آن باعث افزایش حجم معاملات و علاقه بیشتر برای ورود به بازار و بروکرهای فارکس شده است.
ارزهای کشورها و انواع ارزهای دیجیتالی از جمله مهمترین موارد برای سرمایهگذاری و سودآوری بالا در این بازارها است. در فارکس یک کانال بین بانکی در قالب شبکه الکترونیکی رمزگزاری شده وجود دارد که بر اساس یک نرخ مبادله امکان تبدیل انواع ارز به یکدیگر را ایجاد خواهد نمود. بنابراین در میان فعالان بازار فارکس یا معامله گران آن در جهان، از طریق برابری عرضه و تقاضا ضریب تبدیل معین شده و قوانین و چهارچوب معاملاتی در اختیار کاربران قرار خواهد گرفت.
بازار بورس چیست؟
بورس در واقع بازار سهامی است که کاملا سازمان دهی شده و مبنای کلی آن نیز خرید و فروش سهام است. در این بازار مالی و سرمایهگذاری علاوه بر سهام، سایر نمادهای کالایی و اوراق بهادار نیز مورد معامله قرار میگیرد. به طور کلی بورس کالا و بورس اوراق دو نوع اصلی و زیر مجموعه بورس هر کشور محسوب میشود.
بنابراین افراد دارای توانایی مختلف در این بازار ریسکپذیر فعالیت گسترده دارند و امکان فعالیت برای عموم در این بازار وجود دارد. در ایران علاوه بر بورس کالا و اوراق بهادار، بورس انرژی و فرابورس نیز وجود دارد که همه برای سرمایهگذاری افراد مناسب است. از طرفی در بورس ارزش نقدی و فیزیکی شرکتها و برندهای بزرگ به بخشهای کوچکتر تبدیل شده تا اکثر افراد بتوانند با پرداخت پول در این شراکت سهیم باشند و شرکت داشته باشند.
ویژگیهای اصلی بازار فارکس چیست؟
بازار فارکس برتریهای خاصی نسبت به دیگر پلتفرمهای معاملاتی دارد و انعطافپذیری بیشتر این بازار باعث حضور و افزایش تعداد کاربران در این بازار شده است. از جمله مهمترین فاکتورها و ویژگیهای فارکس عبارتند از:
- امکان خرید و فروش ۲۴ ساعته در همه روزهای هفته
- دو طرفه بودن معاملات بازاری
- فرصت معاملات در شرایط نزولی بازارها
- وجود اهرم یا لوریج برای کنترل ریسک
- نداشتن صف خرید و صف فروش و انعطاف بازار
- امکان تعیین حد سود و ضرر در بازارها
- عدم محدودیت در درصد سود اکتسابی در روز
- تنوع در ابزارها و روشهای معاملاتی
- امکان شروع به معامله با هر سطح سرمایه
- فرصت کسب درآمد دلاری و وجوه ارزی و در امان بودن از عواقب نوسانات تورم
ویژگیهای مهم بازار بورس چیست؟
همانند فارکس در این بازار نیز انواع ویژگیها وجود دارد. بنابراین با اینکه بازار بورس دارای سابقه و پیشینه طولانیتری نسبت به فارکس است اما امروزه تعداد معاملات و کاربران یا مخاطبان آن کمتر است. مهمترین خصوصیات بورس نیز عبارتند از:
- عدم امکان معامله در تمامی ایام هفته و به صورت تمام وقت
- برخورداری از صفهای خرید و فروش
- عدم امکان تعیین حد ضرر و حد سود در بازار
- داشتن محدودیت سود در روزها
- عدم داشتن اهرم برای مدیریت ریسک
- امکان معامله تنها در شرایط صعود قیمت بازارها
- داشتن بازار یک طرفه و با نرخ متوسط نمادهای معاملاتی
- عدم مجوز سرمایهگذاری با هر میزان محدود سرمایه
- عدم امکان کسب سود در قالب ارزها و تاثیرپذیری زیاد از تورم و نقدینگی کشور
- امکان کسب مالکیت هر سهم مورد نظر از هر شرکت معتبر
- امکان خریدهای شراکتی سهام و اوراق
یکی از نقاط تفاوت مهم بین بازار بورس و بازار فارکس، نقش بروکر ها در این دو محیط است. در بازار فارکس، بروکر ها نقش اساسی در فرآیند معاملات دارند و بیشتر افراد به دنبال همکاری با بروکر هایی هستند که ارائه دهنده خدمات لایت فارکس باشند. یکی از بروکر های معروف در این زمینه، بروکر لایت فارکس، با ارائه پلتفرمهای معاملاتی پیشرفته و همچنین امکانات آموزشی، جلب توجه بسیاری از تازه واردان و حرفهای ها را به خود جلب کرده است. همچنین، بروکر آلپاری نیز به عنوان یکی از پیشوایان در عرصه بازار فارکس شناخته میشود و ارائه خدمات گستردهای از جمله معاملات با ارزهای دیجیتال و ابزارهای مالی متنوع، این بروکر را به یک گزینه جذاب برای تریدرها تبدیل کرده است.
بررسی 8 تفاوت بازار فارکس با بازار بورس:
بورس و فارکس اگر چه با اهدف به نسبت مشابه ایجاد شدهاند اما هر کدام تفاوتهای گوناگونی از جنبههای مختلف با هم دارند. بر اساس وجود این تفاوتها هر فردی با هر میزان سرمایه و آورده نقدی و اعتباری مایل به فعالیت در یک مورد از بازارهای مالی و معاملاتی است.
وجود این تفاوتها در حقیقت به نوعی مزایا و معایب کلی فارکس و بورس را نیز مطرح خواهد نمود. در ادامه به بیان مهمترین تفاوتهای بورس با فارکس و کلیات معاملات در این دو بازار خواهیم پرداخت. بنابراین این تفاوتهای اصلی شامل موارد زیر هستند.
۱) تفاوت مکان معاملات فارکس با بورس
اولین تفاوت این دو بازار در مکان فیزیکی محل قرارگیری آنها است. با توجه به این مسئله که بیشتر اقتصادهای سرمایهداری کشورها دارای بورس مرکزی هستند میتوان گفت که بورس سازمانی بزرگ و حیاتی با بخشهای متنوع در پایتختهای اقتصادی کشورها است. بورس تهران نیز مانند بسیاری از مراکز اقتصادی محل جذب و انجام سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی است.
بنابراین مراکز بورس در محلی مشخص انجام و اداره معاملات مخصوص به این بازار را کنترل و نظارت خواهند نمود. این در حالی است که فارکس هیچ منطقه و محل خاصی ندارد و به صورت جهانی در دسترس عموم معاملهگران و سرمایهگذاران قرار میگیرد. در این شبکه بین بانکی معتبر و بزرگ، جهت سهولت و افزایش سرعت انجام معاملات ارزی و تجارت توکن و رمزارزها در هر نقطه جهان با توجه به دیجیتال مارکتینگ بسترسازی شده است. بنابراین فارکس بازاری بدون مرز و محدود به یک مرز و کشور نیست.
۲) تفاوت فارکس با بورس از نظر حجم معاملات
مبادلات ارزی در بازار به صورت جهانی انجام شده و حجم معاملات آن به دلیل تنوع بیشتر ابزارهای خرید و فروش و تعداد زیاد سرمایه گذاران یا معامله گران بسیار زیاد است. بنابراین عامل مهم دیگری که تفاوت فارکس با بورس را نشان داده، سطح بالای حجم معاملات آنها است و در فارکس امکان معامله به سادهترین شکل برای همه مردم جهان وجود دارد.
در حالی که بازارهای بورس درگاههای معاملاتی ملی هستند که تنها مردم همان کشور امکان معامله یا خرید و فروش صرفا سهام شرکتهای داخلی خود را خواهند داشت. همچنین هر کشور بورس منحصر به فرد خود را دارد و سهام کمپانی یا شرکتهای خارجی در آن معامله نخواهد شد که این امر نشان دهنده حجم محدود و کمتر معاملات در بورس است. حجم معاملات بورس در قیاس با فارکس محدودتر و در چهارچوب قوانین و مقررات ملی کشورهای مختلف انجام خواهد شد.
۳) تفاوت مدت زمان لازم برای انجام معاملات در فارکس و بورس
زمان انجام هر معامله در بورس محدود است و تصمیم گیری سریع برای انجام معاملات در این بازار اهمیت زیادی دارد. بنابراین فارکس نسبت به بورس از شرایط معاملاتی بهتری از جنبه زمان لازم برای انجام هر تعداد معامله برخوردار است. زیرا در فارکس به صورت ۲۴ ساعته زمان لازم برای انجام معاملات وجود دارد در حالی که در بورس تنها در ساعات اول و میانه روز مهلت معامله وجود دارد و این فرایند باید در ساعات اداری مجاز و محدودی انجام گیرد.
بنابراین از تفاوتهای اصلی فارکس و بورس مدت زمان مجاز به فعالیت و تعیین بهترین تایم برای قطعی شدن معامله سودآور افراد است و فارکس برتر از بورس هر کشور است.
۴) تفاوت فارکس با بورس از جنبه نقدشوندگی و نوسانات بازار
هر چه حجم معاملات روزانه انجام شده در بازارها بیشتر باشد، سطح و سرعت نقد شوندگی معاملات بیشتر خواهد بود. بنابراین نقدینگی و حجم معاملات با هم رابطه مستقیم و وابسته دارند که این عامل در فارکس همواره از وضعیت بهتری برخوردار است.
علاوه بر این میزان نوسانات قیمتی نیز با حجم معاملات در ارتباط بوده اما به طور کلی نوسانات بازاری در فارکس بیشتر از بورس اوراق یا کالاهای کشورها است. از طریق نوسان گیری ارزها همواره درآمد و سود زیادی برای انواع سرمایه گذاران مبتدی و یا پیشرفته در فارکس ایجاد خواهد شد. به طور کلی نقدشوندگی و نوسانات بازار فارکس بیشتر از بازار بورس ایران یا دیگر کشورها است.
۵) تفاوت فارکس با بورس از نظر سود و زیان
با وجود این موضوع که در فارکس محدودیت سود یا زیان برای هیچ معاملهای وجود ندارد اما در بورس دستیابی به سود و یا ضررهای احتمالی محدود و کمتر از فارکس است. سود و زیان بورس تهران در هر روز حداقل ۲ درصد تا حداکثر ۵ درصد در ایام کاری این بازار است. در حالی که در فارکس برای حد زیان یا سود تعریف ثابت و نرخ مشخصی وجود نخواهد داشت. همین نکته درباره سودهای کلان احتمالی فارکس باعث جلب توجه کاربران بیشتری به این بازار به نسبت دیگر بازارها شده است.
۶) تفاوت فارکس با بورس از نظر شرایط مالکیت
حقوق مالکیت در بورس واقعیتر از فارکس است زیرا در بازارهای بورس با خرید سهام یک شرکت بخشی از سهم آن به صورت قانونی به نام فرد ثبت شده و مالکیت به اندازه سرمایه متقاضی به او تعلق خواهد گرفت. در حالی که در فارکس بعد از خرید یک ارز تنها مالکیت مجازی آن مشخص میگردد. این گزینه برای مراکز مشارکتی و سازمانهای داخلی متقاضی اهمیت بیشتری دارد.
۷) تفاوت فارکس با بورس از نظر شفافیت بازارها
در بازارهای فارکس و بورس آگاهی از شرایط بازارها در آینده اهمیت زیادی دارد. علاوه بر این در ایران همواره تصمیمات بانک مرکزی و شاخصهای مهم اقتصادی که بر تصمیمات آتی سرمایهگذاران اثرات زیادی دارد در ابهام قرار دارند، بنابراین شفافیت چندانی در بازار بورس مشاهده نخواهد شد.
با این حال در فارکس همه کشورها برنامههای آینده اقتصاد خود را مطرح کرده و از ثبات کافی برخوردار هستند. همچنین با سرمایهگذاری در فارکس همه سرمایهگذاران و معاملهگران از اخبار اقتصادی به روز جهان اطلاع کافی دارند و تصمیم بهتری خواهند گرفت. با این وجود شفافیت به معنی امکان تصمیم گیری بر مبنای خبرهای منتشر شده اقتصادها و آگاهی کامل از نرخ تورم، نقدینگی، اشتغال و دیگر آمارهای جهانی است که در فارکس به خوبی بر مبنای آنها معاملات انجام خواهد شد، در حالی که در بورس به این مزیت دسترسی کمتری در ایران وجود دارد.
۸) تفاوت فارکس با بورس از نظر مدیریت ریسک و سبک معاملات
در فارکس سبک معاملاتی به صورت دو طرفه بوده و هم در شرایط افزایش قیمت و هم در کاهش قیمت امکان فعالیت و کسب سود وجود دارد. با این وجود در بورس معمولاً تنها در حالت افزایش قیمتها امکان فعالیت و سودآوری ممکن است. همچنین در شرایط حداکثر ثبات نیز تنها در حالت وجود اختلاف قیمت ناشی از افزایش قیمت این مزیت سود برای معاملهگران بورس وجود دارد. بازار دو سویه فارکس حتی در معاملات شورت پوزیشن نیز منافعی برای تریدرها یا معاملهگران ایجاد خواهد نمود.
از نظر مدیریت ریسک نیز همه معامله گران متبحر و حرفهای از طریق تحلیل فاندامنتال و تکنیکال توانایی مدیریت و کنترل حساب و اهرم یا ریسک خود را دارند. بنابراین مدیریت ریسک باعث کاهش زیان احتمالی در فارکس خواهد شد. این در حالی است که در بورس و بازارهای سهام، به دلیل عدم وجود میزان و محدودیتی در حد ضرر و سود انواع ریسک وجود دارد. این اختلاف مهم نیز در فارکس و بورس باعث تمایل بیشتر به بازار ارزهای دیجیتالی شده است.
تشابه بازار بورس و فارکس
با وجود تفاوتها، این بازار تشابهاتی نیز دارد اما این باعث مساوی بودن شرایط و امتیاز فارکس و بورس نخواهد شد. بنابراین تفاوت فارکس با بورس برای کسانی که در انتقال دارایی خود شک و تردید دارند راه و خط مشی مناسبی ارائه خواهد داد. با این وجود شباهت در برخی موارد و عملکردهای بورس و فارکس نیز قابل توجه است. از جمله این موارد شامل:
- نیاز به داشتن دانش و بصیرت اقتصادی و بازاریابی
- امکان انجام چندین نوع معامله در هر دو بازار
- امکان انجام سرمایهگذاری در فارکس یا بورس یا در صورت توان تقسیم سبد دارایی بین این دو بازار یا توانایی مدیریت هر دو با هم
- کسب تجربه و آشنایی برای سودآوری در هر دو بازار
- دسترسی یکسان به بازارها برای همه افراد متقاضی
فارکس بهتر است یا بورس؟
برای داشتن یک سرمایهگذاری ایده آل و سودآور با حداقل ریسک از دست دادن تمامی داراییها، باید معیارها و فاکتورهای گوناگونی از بازارها مورد توجه قرار گیرد. در این شرایط انتخاب فارکس یا بورس بستگی به اهداف سرمایهگذاری کوتاه مدت و بلند مدت افراد دارد. بنابراین این سوال که فارکس بهتر است یا بورس؟ علاوه بر دریافت مشاوره و کسب تجربه از افراد متخصص، به اطلاعات و دانش کافی معاملهگر نیز بسیار وابسته است.
با این حال درک و تشخیص درست اینکه از نظر اقتصادی انتقال سرمایه به کدام بازارها سودآور است راحت و ساده است. با مشاهده و تسلط به نقاط قوت هر بازار و خصوصیات یا تفاوتهای آنها فرایند معاملاتی افراد بهتر خواهد بود. هر فردی نیز با توجه به مهارت و دانش خود توانایی انجام معاملات بهتر را در بازارهای متنوع خواهد داشت یا حتی توانایی تقسیم دارایی و سرمایه خود بین فارکس و بورس را خواهد داشت. بنابراین طبق انتظارات آتی خود نیز امکان تصمیمگیری بین بازارهای معاملاتی و سرمایهگذاری وجود دارد.
نتیجه گیری
فارکس یا بورس؟ این دو بازار امروزه بیشترین توجهات و البته تردید در سرمایهگذاری با آینده بدون ریسک را دارند. اگر چه هر دو بازار علاقهمندان و طرفداران خاص خود را به دلیل جذابیت و شانس سودآوری دارد اما تفاوت این دو نیز بسیار زیاد است. بنابراین از نظر حجم معاملات، سبک و روشهای فعالیت و انجام معامله، ریسکپذیری، نوع مالکیت و سایر موارد دو بازار بسیار با هم متفاوت هستند.
با این وجود در برخی موارد امتیاز و برتری فارکس بیشتر از بورس بوده است. اما این موضوع که کدام بازار برای سرمایهگذاری و کسب بیشترین سود مناسب است به ترجیحات و اهداف همه افراد بستگی دارد. در این مقاله نیز به طور مفصل و جامع به بررسی تفاوت فارکس با بورس و شرایط و ویژگیهای این دو بازار برای افراد متقاضی سرمایهگذاری در این بازارها پرداخته شد. امیدواریم این مطلب در صرافی هلپ به شما کمک کرده باشد تا درک بهتری از این دو بازار با همدیگر داشته باشید.
سوالات متداول
فارکس بازاری خاص و ویژه با حداکثر میزان معاملات روزانه برای انجام نامحدود معاملات رمزارزهایی مانند بیت کوین و سایر مجموعههای این ابزار جذاب و پرطرفدار است.
پاسخ به این پرسش به تنهایی ممکن نیست و باید سطح دارایی و ریسک سرمایه بررسی شود اما سهام خریداری شده در بورس به دلیل مالکیت قطعی و خطر کمتر برای پیگیری دسترسی به سهم و ارزش آن بهتر است در حالی که امکان عدم دسترسی به سهام در برخی از بروکرها با تعطیلی یا لغو فعالیت آنها در فارکس وجود دارد.
در فارکس محدودیت ورود با هر میزان سرمایه وجود ندارد و افراد با هر میزان آورده یا سپرده حداقلی امکان شروع به سرمایهگذاری و کسب سود دارند در حالی که در بورس همواره به میزان معینی از آورده و سرمایه اولیه نیاز است بنابراین افراد مبتدی فارکس شروع بهتری دارند.